ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğümüz ile TÜBİTAK-MAM tarafından “Denizlerde Bütünleşik Kirlilik İzleme Programı (DEN-İZ) 2023-2025 Dönemi” sözleşmesi imzalandı.
Bakanlığımız ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü ve TÜBİTAK-MAM işbirliği ile 2014 yılından bu yana üçer yıllık dönemler halinde sürdürülen “Denizlerde Bütünleşik Kirlilik İzleme Programı (DEN-İZ)”, tüm denizlerimizde meydana gelen kirlilik; ulusal mevzuatımız, Barselona ve Bükreş Sözleşmeleri ve AB direktifleri çerçevesinde, alınacak tedbir, politika ve stratejilere altlık oluşturmak ve alınan önlemlerin etkinliğinin değerlendirilmesi amacıyla tüm denizlerimizde 423 noktada yürütülmektedir.
Programın dokuz yılı; 2014-2016, 2017-2019 ve 2020-2022 dönemleri şeklinde tamamlanmıştır. DEN-İZ Programı sonuç ve değerlendirmeleri her üç yılda bir yayımlanan “Özet Raporlar” ve “Deniz İzleme ve Değerlendirme Sempozyumları” ile yaygınlaştırılmakta ve kamuoyu ile paylaşılmaktadır.
DEN-İZ dördüncü üç yıllık izleme periyodu olan 2023-2025 dönemi sözleşmesi ÇED,İzin ve Denetim Genel Müdürlüğümüz ile TÜBİTAK-MAM arasında yapılan protokol çerçevesinde 30.05.2023 tarihinde Bakanlığımızda düzenlenen tören ile imzalanmıştır.
“Cumhuriyetimizin 100. Yılında, DEN-İZ Programının 10. Yılı”
ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürü Sn.Mehrali ECER imza töreninde: “Cumhuriyetimizin 100. Yılında, DEN-İZ Programının 10. Yılı’ nın örtüşmesinin program için ayrı bir gurur kaynağı olduğu ve 10 yıldır düzenli yürütülen DEN-İZ çalışmalarının her döneminde olduğu gibi yeni dönemde de ülkemiz ve denizlerimize, ülkemiz deniz bilimleri ve kirliliğin önlenmesi için yürütülen tüm çalışmalara önemli katkı sağlayacağı” nı ifade etmiştir.
TÜBİTAK MAM Başkanı Sn.Prof.Dr.Ahmet YOZGATLIGİL imza törenindeki konuşmasında, Bakanlığımız ve TÜBİTAK-MAM’ın işbirliği halinde uzun yıllardır yürüttüğü DEN-İZ Programında ülkemiz farklı deniz enstitüleri ve bilim insanları ile geniş bir koordinasyon içinde, düzenli-sürdürülebilir biçimde yürütülen DEN-İZ in, bu yönden de çok başarılı bir program olduğu ve Bakanlığımızla işbirliği halinde böyle başarılı bir program yürütmenin kendileri için öneminden söz etmiştir.
DEN-İZ Programı
“DEN-İZ Programı faaliyetleri 2012 yılından itibaren Genel Müdürlüğümüzce yürütülmeye başlanmıştır. Deniz izlemelerinde; tek yıllık ihale ile oluşan aksaklıkların önüne geçmek, düzenli ve sürekli izleme sistemlerini kurmak, daha geniş izleme ağları oluşturmak gerekliliği görülmüştür. Böylece ilk kez 2014-2016 döneminde Maliye Bakanlığının onayı ile deniz izleme çalışmaları 3 yıllık periyot ile yürütülmektedir.
Üç yıllık program Ar-Ge kapsamında; araştırma geliştirme altyapısı, uzmanlık, ulusal ve uluslararası deniz çalışmalarındaki tecrübeleri, gemi donanımı, kaliteli ve güvenilir laboratuvar altyapısı ve diğer kurumlar-üniversitelerle işbirliği kabiliyet ve kapasiteleri göz önüne alınarak TÜBİTAK-MAM ile yürütülmeye başlanmıştır. Üç yıllık kesintisiz izleme periyodu ile ilk defa düzenli izlemeye geçilmiş ve ilk kış dönemi verileri elde edilmiştir. Denizlerimizde sürdürülen izleme çalışmaları ile “Ulusal Deniz İzleme Ağı” kurulmuştur.
DEN-İZ Her Dönem İlave Edilen Yeni Bileşenler ile Sürekli Gelişen Bir Program
2020-2022 izleme programında mevcut izleme ağı 423 istasyondan oluşmuştur. 2020-2022 döneminde izlemelere deniz çayırlarının izlenmesi, ileri izleme sistemlerinin programa entegre edilmesi, deniz gürültüsünün izlenmesi gibi yeni bileşenler eklenmiştir. 2023-2025 döneminde ise eklenen yeni bileşenler:
• iklim değişikliğine yönelik daha kapsamlı çalışmalar;
• sıfır kirlilik politikası kapsamında mikroplastiklerin biyotada izlenmesi,
• Açık Deniz İzleme Programının alt yapısının oluşturulması,
• Karar destek açısından yol gösterici yeni değerlendirme araçlarının programda kullanılması,
• Deniz memelilerinin Karadeniz ve Marmara Denizinde izlenmesidir.
