Yetkili laboratuvarların, envanterinde olan cihazları Laboratuvar yetkilendirme yazılımına kaydedilmektedir. Bakanlığımızca bazı uygulamalarda filtreleme yapılması amacıyla, laboratuvarların cihaz listelerinin olduğu alanda Cihaz Türü ve Cihaz Tipi başlıkları ile cihazlarda çeşitli tanımlamalar yapılmıştır.
Cihaz Türü alanı ölçüm kayıtlarının girildiği yazılım modülünde hangi cihazların buraya girileceğini belirleyen alandır. Bilindiği üzere Emisyon ve gürültü ölçümlerinde saat sınırlaması kuralı mevcut olup söz konusu saat kontrolü Cihaz Türü alanı ile belirlenmektedir. Yazılımın ölçüm kaydı yapılan modülüne sadece ana cihazların (ölçüm ve örnekleme cihazlarının) girilmesine izin verilmektedir. Bu alanda ana cihazlar için “ Emisyon/İmisyon Cihaz Seti”, “Gürültü/Titreşim Cihaz Seti” tanımlamaları yapılmış olup ölçüm kaydına girilmeyen yardımcı ekipmanlar için ise “Set Dışı” tanımlaması yapılmıştır.
Cihaz Tipi alanı ise MELBES puanlamasını etkileyen set sayılarının belirlendiği alandır. Bir laboratuvarın MELBES puanlamasını etkileyen set sayıları Cihaz Tipi altındaki cihazlar ile belirlenmektedir.
Daha önceden Set Dışı altında tanımlanmış olan “Prob (Baca içi)”, “Prob (baca içi/baca dışı)”ve “Prob (Baca dışı)” tanımlamalarında yanlış girişler olduğu görülmüştür. Bu nedenle bu alanların adı değiştirilmiştir.
Isıtmalı Prob ve Isıtmalı Baca Dışı Filtre Tutucu Sistemi (İzokinetik Örnekleme Cihazı ait): “Prob (baca içi/baca dışı)”ve “Prob (Baca dışı) yerine açılmış Cihaz Tipi’dir. Baca gazında ağır metal, halojen, Referans metot ile nem, Krom (+6), Siyanür v.b. örneklemelerde, impinger sisteminden önce olması gereken ve standartların gereği olan ısıtmalı prob ve baca dışı ısıtmalı filtre tutucu sistemleri bu başlık altında tanımlanacaktır.
İzokinetik örnekleme cihazı probuna hem baca dışı filtre tutucu monte edilip baca dışı örneklemelerde kullanılabiliyorsa hem de baca içi filtre tutucu monte edilip baca içi örneklemelerde kullanılabiliyorsa, bu tür problar sadece Isıtmalı Prob ve Isıtmalı Baca Dışı Filtre Tutucu Sistemi (İzokinetik Örnekleme Cihazı ait) olarak tanımlanmalıdır. Bir cihaz farklı alanlarda veya ölçümlerde kullanılsa bile yazılıma tek kayıt olarak girilmelidir.
Isıtmalı problarda kullanılan cam düzenekler ayrı bir prob olarak tanımlanmamalıdır.
Isıtmasız Prob ve Baca İçi Filtre Tutucu Sistemi (İzokinetik Örnekleme Cihazına ait): “Prob (baca içi)” yerine açılmış Cihaz Tipi’dir. Nem olmayan bacalarda standartların izin verdiği, ısıtma ceketine gerek duyulmayan prob ve ısıtma ceketine gerek duyulmayan baca içi filtre tutucu ile toz örneklemelerde kullanılan prob ve filtre tutucu sistemi bu başlık altında tanımlanacaktır. İzokinetik örnekleme cihazı probu ısıtma ceketli olsa bile filtre tutucusu baca dışı örneklemeye uygun değilse ve ağır metal, halojen, nem (Epa 4) gibi örneklemeler için impinger sistemi bağlanamıyorsa (örn: Sick Gravimat) bu problarda Isıtmasız Prob ve Baca İçi Filtre Tutucu Sistemi (İzokinetik Örnekleme Cihazına ait) olarak tanımlanmalıdır.
Diğer Problar (Yanma Gazı-VOC-TOC ve Nem): Yanma gazı ölçüm cihazı probları, TOC ölçüm cihazı probları, işletme içi nem probları ve VOC örnekleme cihazı probları ise bu başlık altında tanımlanacaktır.
Analiz Cihazı: Hassas Terazi, Enstrümantal analiz cihazları, ön işlemlerde kullanılan cihazlar gibi laboratuvar ortamında, analizde kullanılan cihazların kayıtlarının da Laboratuvar Yetkilendirme Yazılımında olması gerekmektedir. Aktif durumda olan, analiz ve ön işlemlerde kullanılan cihazların da Cihaz Türü, Analiz Cihazı olacak şekilde tanımlamaları yapılmalıdır. (Örneğin GC-MS, Santrifüj, Ultrasonik Banyo gibi)
Laboratuvarların personel sayfaları da güncel olması önem arz etmektedir. İşten ayrılmış personel ile ilgili ve personel sertifikaları (Bakanlığımızca verilen sertifikalar ve gürültü sertifikaları) ile ilgili gerekli güncellemeler Yetkilendirme yazılımında bekletilmeden yapılmalıdır. Personelin Sertifika alanına; Bakanlığımız tarafından verilen sertifikalar ile Gürültü sertifikalarında, bir sertifikaya sadece bir görev tanımlanmalı, aynı sertifika ile birlikte personele başka görevler tanımlayarak mükerrer kayıtlar oluşturulmamalıdır. (örneğin A-2 gürültü sertifikalı bir personelin, A-2 gürültü sertifikası ile birlikte hem ölçüm personeli, hem de raporlama personeli olarak kaydedilmesi yanlıştır. Bu durum sertifika filtrelemelerinde mükerrer kayıtlar ortaya çıkarmaktadır.)
Laboratuvar yetkilendirme sayfasındaki kayıtlı cihazların ve personelin hem MELBES puanlamasında kullanılan set sayısını etkilemesi hem de ölçüm kayıtlarında ölçüm saatlerini etkilemesi nedeniyle doğru ve belirtilen kurallara uygun olarak tanımlanması gerekmektedir. Bakanlığımızca yapılan yerinde ya da uzaktan denetimlerde; Laboratuvar Yetkilendirme Yazılımında kayıtlı cihazların yanlış tanımlanması, MELBES puanlamasını etkileyen cihazların ölçüme hazır olmadığı (arızalı, kalibrasyonu yaptırılmamış v.b.) halde halen yazılımda aktif olarak gözükmesi, laboratuvar envanterinde olmayan cihazın laboratuvar yetkilendirme yazılımında kayıtlı olduğunun görülmesi v.b. durumların tespiti ile işten ayrılmış personelin halen aktif gözükmesi, sertifikası geçersiz personelin sertifikasının güncellenmemesi ve sertifikalı gözükmesi gibi durumların tespit edilmesi halinde “Çevre Ölçüm ve Analiz Laboratuvarları Yeterlik Yönetmeliği ”ne göre ceza puanı işlemi uygulanacaktır. Ayrıca yanlış kayıt ve bildirimden kaynaklı setler Bakanlık tarafından düşürülecek olup yanlış kayıt ve bildirim yapılan cihaz ve personelin etkilediği parametrelerden tekrar set artış hakkı verilmeyecektir.
Önemle Duyurulur.
