III. ULUSAL DENİZLERDE İZLEME VE DEĞERLENDİRME SEMPOZYUMU GERÇEKLEŞTİRİLDİ……
Bakanlığımız uhdesinde, TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi (TÜBİTAK MAM) koordinasyonunda yürütülen “Denizlerde Bütünleşik Kirlilik İzleme (DEN-İZ) Programı” kapsamında 06-09 Aralık 2022 tarihlerinde Antalya’da 4 gün süren III. Ulusal Denizlerde İzleme ve Değerlendirme Sempozyumu düzenlenmiştir.
Birincisi 2016 yılında, ikincisi 2019 yılında düzenlenen sempozyum serisi ile hedeflenen, Bakanlığımızca yaklaşık 10 yıldır düzenli yürütülen deniz izleme faaliyetlerinden elde edilen sonuçların, bilimsel bir etkinlik dahilinde daha geniş bir kitle ile paylaşılması, yaygınlaştırılması ve bu çalışmaları destekleyebilecek güncel bilimsel bulgu ve öneriler ile birlikte değerlendirilebileceği ulusal düzeyde bir platformun oluşturulmasıdır.
Sempozyumda sözlü ve poster sunumların yanı sıra fotoğraf sergisi de düzenlenmiş, dereceye girenlere ve çalışmada katkı sağlayanlara plaketleri takdim edilmiştir.
DEN-İZ Programı ile hedeflenen, zaman ve mekan ölçeğinde uyumlu (entegre), çok bileşenli ve değişkenli bir izleme programının ve alt programlarının birlikte işletilmesi ve değerlendirmelerin bu bileşenler arası ilişkiler gözetilerek yapılabilmesidir. Bu izleme ve değerlendirme yaklaşımı, baskı, durum ve etki göstergelerini de desteklemeli ve nihai olarak iyi çevresel/ekolojik durum hedeflerinin tanımlanmasını, takibini ve bu hedeflere ulaşmak için alınacak yönetimsel kararların ölçülebilmesini sağlamalıdır.
DEN-İZ ile Karadeniz, Marmara Denizi ve Boğazlar, Akdeniz ve Ege Denizi olmak üzere tüm denizlerimizde Bakanlığımız yürütücülüğünde ve TÜBİTAK-MAM koordinasyonunda 17 Araştırma Kurumu, 150’den fazla bilim insanı ve 7 araştırma gemi/teknesi ile toplam 425 noktada düzenli izleme ağı kurularak, denizlerimizin kimyasal ve ekolojik durumunun tespiti yapılmakta, önlemlerin etkinliği, ulusal ve uluslararası mevzuata uygunluğu değerlendirilmektedir. Ayrıca ülkemizin taraf olduğu Barselona ve Bükreş Deniz Sözleşmeleri gereklilikleri yerine getirilmektedir.
"III. Ulusal Denizlerde İzleme ve Değerlendirme Sempozyumu" ile izleme alt bileşenleri olarak tanımlanabilecek başlıklar altında yapılan çalışmaların izleme ve değerlendirmeyi birlikte yansıtacak şekilde paylaşımı hedeflenmiştir. Bu bağlamda, deniz izleme ve değerlendirme güncel yaklaşımları, bu faaliyetlerin derinlemesine anlama ve öğrenme ile ilişkileri, bilgi/veri boşlukları ve ihtiyaçların da irdelenebilmesi sempozyumun amaçlarındandır. Bununla birlikte güncel veri ve uygulamalara dayalı diğer izleme/gözlem ve değerlendirme faaliyetlerinin de sunumlarına yer verilmiştir.
Sempozyumun açılışına; Genel Müdürümüz Sayın Mehrali ECER ve TÜBİTAK-MAM Başkanı Sayın Prof. Dr. Ahmet YOZGATLIGİL’in yanı sıra, başta Bakanlığımız ve TÜBİTAK-MAM olmak üzere ilgili kurum ve kuruluşlardan birçok üst düzey bürokrat iştirak etmişlerdir.
Sempozyuma, kamu kurum ve kuruluşları, üniversiteler, belediyeler, sivil toplum kuruluşları ve uluslararası kurum ve kuruluşlarından bilim insanları, araştırmacı ve temsilcilerden oluşan yaklaşık 200 kişi katılım sağlamıştır.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ÇED İzin ve Denetim Genel Müdürü Sayın Mehrali ECER tarafından yapılan konuşmada “Ülkemizin ve dünyanın sahip olduğu en önemli doğal ve ekonomik kaynaklardan olan denizlerimizin korunabilmesi için, sorunlara çözümler getirebilmek yolunda ilk ve en etkili adımın, durum tespitinin doğru yapılması olduğu, bu noktada izleme çalışmalarının büyük önem arz ettiği, Bakanlığımızca yürütülen Denizlerde Bütünleşik Kirlilik İzleme Programı çerçevesinde bilimsel temele dayalı izleme ve değerlendirme çalışmalarının yürütüldüğü, sürdürülebilir kalkınma anlayışı ve ekosistem temelli yönetim yaklaşımı ile çevre kirliliğinin önlenmesi ve çevrenin korunmasına yönelik çalışmaların hızla sürdürülmekte olduğu” hususları belirtilmiştir.
Sempozyum boyunca; “DEN-İZ Tanıtımı ve DEN-İZ Film Gösterimi”, “ Musilaj ve Marmara Denizi” özel oturumu, “Ötrofikasyon”, “Kirleticiler”, “İklim Değişikliğinin Denizlerimiz Üzerindeki Etkisi”, “Uzaktan Algılama ve Gözlem Sistemleri”, “Biyoçeşitlilik ve Habitat”, Deniz Çöpleri”, “Biyoçeşitlilik-Fitoplankton”,“Biyoçeşitlilik-Bentik Makroalg”,” Biyoçeşitlilik - Zooplankton ve Balık” ve “Yeni Konular / Yeni Alanlar” Oturumları ve tüm oturumların değerlendirildiği Panel gerçekleştirilmiştir.
Sempozyumda yapılan sunumlar ile Denizlerde Bütünleşik Kirlilik İzleme Programı (2014-2022) kapsamında üretilen veriler ile konuya yönelik başka çalışmaların verileri paylaşılmış, sempozyum sonunda genel olarak;
Dinamik izleme programı olan DEN-İZ Programının gelecek dönemde de sürdürüleceği, önümüzdeki dönemde sedimanda ülkemiz arkaplan (baseline) değerlerinin belirlenmesi, deniz çöplerine yönelik eşik değerlerin (tresholdların) oluşturulması, karar destek değerlendirme araçlarının oluşturulması, iklim değişikliğinin etkilerinin izlenmesi, izleme kılavuzlarının güncellenmesi, mavi ekonomi atlası oluşturulması, veri yönetiminin ve raporlamasının geliştirilmesi çalışmalarının eklenmesinin hedeflendiği, sürdürülebilir ekolojik temelli mavi büyüme hedefi için denizlerimizin korunması, kirliliğin giderilmesi gerekliliği, iyi çevresel durumun belirlenmesine ilişkin mevzuatın hazırlanması gerekliliği vurguları yapılmıştır.